Thỏa thuận đạt được sau khi các quan chức cấp cao hai bên hội đàm trong cuộc họp ASEAN thường niên được tổ chức tại đảo Bali, Indonesia, trước thềm cuộc hội đàm giữa các Bộ trưởng vào ngày mai.
Bản hướng dẫn này được ca ngợi như một “bước tiến quan trọng” trong việc giải quyết những tranh chấp lãnh thổ ở khu vực giàu tài nguyên, có ý nghĩa thúc đẩy thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) giữa ASEAN và Trung Quốc một cách có hiệu quả. Tuy nhiên, những khác biệt trong vấn đề Biển Đông vẫn còn tồn tại sau khi Trung Quốc tuyên bố yêu sách “đường đứt khúc 9 đoạn” và Philippines cho biết sẽ đề nghị tòa án Liên Hợp Quốc phân xử tranh chấp trên Biển Đông.
 |
| Ngoại trưởng ASEAN và các đại biểu trong lễ khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 44 (AMM44) tại Nusadua, Bali, Indonesia |
Trong khi đó, Trợ lý Ngoại trưởng Trung Quốc Lưu Chấn Dân cho biết sau cuộc gặp các quan chức cấp cao ASEAN - Trung Quốc, hai bên đã đạt được thỏa thuận về bản hướng dẫn thực hiện tuyên bố chung về cách ứng xử trên Biển Đông. Với thỏa thuận này, 10 quốc gia thành viên ASEAN sẽ cùng Trung Quốc bắt đầu đàm phán thiết lập một bộ quy tắc ứng xử nhằm đảm bảo giải quyết hòa bình các tranh chấp trên Biển Đông. Theo ông Lưu, các Ngoại trưởng khối ASEAN và Trung Quốc dự kiến sẽ chứng thực bản hướng dẫn thực hiện DOC mà hai bên đã ký kết vào năm 2002 vào ngày mai.
Tuy nhiên, những người chỉ trích cho rằng, bản hướng dẫn bao gồm những biện pháp hợp tác giữa các nước tranh chấp mà không có các quy tắc nhằm tránh những đụng độ hải quân trong và xung quanh khu vực tranh chấp, đặc biệt là gần quần đảo Trường Sa, nơi bốn nước thành viên ASEAN - Brunei, Malaysia, Việt Nam, Philippines và Trung Quốc tuyên bố chủ quyền chồng chéo.
Theo bản thỏa thuận được thông qua, Trung Quốc và ASEAN tái khẳng định Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) “là một văn kiện quan trọng được ký kết giữa các thành viên ASEAN và Trung Quốc, thể hiện cam kết thúc đẩy hòa bình, ổn định và tin cậy lẫn nhau, bảo đảm giải quyết hòa bình các tranh chấp trên Biển Đông.”
Bản tuyên bố cũng cho biết: “Quyết định hướng dẫn thực hiện cụ thể DOC sẽ dựa trên sự đồng thuận giữa các bên liên quan, nhằm hướng đến sự ra đời của một bộ quy tắc ứng xử”.
Cũng theo bản hướng dẫn, tiến độ thực hiện các hoạt động và dự án đã thoả thuận thuộc DOC sẽ được báo cáo hàng năm trong một cuộc họp giữa các Bộ trưởng ASEAN - Trung Quốc. Một quan chức cho hay, hai bên đã thoả thuận bước đầu sẽ thực hiện sáu dự án chung, bao gồm cả bảo tồn tài nguyên biển và thăm dò đáy biển.
Các bên ASEAN - Trung Quốc cũng đã nhất trí cuộc họp quan chức cấp cao tiếp theo sẽ diễn ra tại Trung Quốc vào cuối năm nay.
Theo Tổng thư ký ASEAN Surin Pitsuwan, đây là lần đầu tiên trong vòng 5 năm qua, các quan chức cấp cao của hai bên tổ chức đàm phán riêng về vấn đề Biển Đông.
Theo AFP, Kyodo, VTC
Theo đuôi :
ADVERTISEMENT
